Engin ÖZMEN-Oğuzhan KILIÇ/ESKİŞEHİR,(DHA)- SANAYİ ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, Türkiye'de ilk kez üretilen elektrikli E5000 ana hat lokomotifini bugün raylara indireceğini ifade ederek, "Bugüne kadar yurt dışından tedarik ettiğimiz elektrikli ana hat lokomotiflerini artık Türkiye'de üretmeyi başardık. Bundan önce manevra lokomotifleri üretiyorduk ama ilk defa bir ana hat lokomotifini Türkiye'de üretmiş olduk. Lokomotif, Türkiye Yüzyılı'nın nişanelerinden biri olacak" dedi.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ve Enerji Bakanı Fatih Dönmez, Türkiye Raylı Sistem Araçları Sanayii A.Ş. (TÜRASAŞ) Eskişehir tesislerinde üretilen, Türkiye'nin ilk elektrikli E5000 ana hat lokomotifinde incelemelerde bulundu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bugünkü Eskişehir toplu açılış töreninde ilk kez raylara indireceği elektrikli E5000 ana hat lokomotifinin Türkiye için çok önemli bir proje olduğunu ifade eden Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, lokomotifin aynı zamanda Türkiye Yüzyılı'nın nişanelerinden bir tanesi olacağını söyledi.
Türkiye'ye ekonomik anlamda büyük katkılar getirecek önemli bir proje olduğunun altını çizen Bakan Varank, "Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanımız önümüzdeki dönemde Eskişehir milletvekili olacak inşallah. Vatandaşlarımızın teveccühleriyle Eskişehir milletvekili adayımız Fatih Dönmez'in burada misafiriyiz. Sayın Cumhurbaşkanımız bugün Eskişehir'e teşrif edecek. Yapacağı önemli açılışların yanında Türkiye'de ilk kez üretilen elektrikli ana hat lokomotifini de raylara indirmiş olacak. Bu proje Ulaştırma Bakanlığı'yla, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın, TÜBİTAK TURE ile TÜRASAŞ'ın bir araya gelerek Türkiye'nin ihtiyaçlarına dönük olarak geliştirdiği, oldukça önemli ve stratejik bir proje. Bunu bugüne kadar yurt dışından tedarik ettiğimiz elektrikli ana hat lokomotiflerini artık Türkiye'de üretmeyi başardık. Bundan önce manevra lokomotifleri üretiyorduk. Ama ilk defa bir ana hat lokomotifini Türkiye'de üretmiş olduk. Bu lokomotif insan taşımacılığı yanında yük taşımacılığı da gerçekleştirecek. Tabii bu projenin önemli başlıkları var. İlk defa Türkiye'de bu boyutta bir elektrik motoruna sahip bir ana hat lokomotifi üretilmiş oldu. İlk defa bir ana hat elektrikli lokomotifin tasarımı tamamlanmış oldu. Burada kullanılan cer sistemleri, bujiler bunlar da yerli ve milli olarak geliştirildi. Bu kadar güce sahip cer sistemleri, konvertör, transformatör ilk defa bu boyutta üretilmiş oldu. Tabii raylı sistemler oldukça önemli standartların uygulandığı sistemler. Bu lokomotifi raylarda kullanabilmemiz, hatta Avrupa Birliği'nde kullanabilmemiz için gerekli sertifikasyonları almamız gerekiyor. Arkamızda gördüğünüz lokomotifin içerisinde kullandığımız yerli ve milli komponentler şu anda o sertifikaların tamamını almış durumda" dedi.
'2 MİLYAR EUROLUK LOKOMOTİFLERİ YURT İÇİNDEN TEMİN ETMİŞ OLACAĞIZ'
Bunları birer ürün olarak yurt dışına pazarlayabileceklerini, satabileceklerini dile getiren Bakan Varank, "İnşallah bu lokomotifin testleri bittiğinde de lokomotifin tamamını artık bir ürün olarak gerek biz kullanabileceğiz, gerekse yurt dışına ihraç edebileceğiz. Tabii Türkiye'ye sağlayacağı ekonomik katma değerin de burada altını çizmemiz gerekiyor. Önümüzdeki 10 yılda Türkiye'nin elektrikli lokomotif olarak bu tip 500 tane lokomotif alması öngörülüyor. Bunların maliyetini de yaklaşık 2 milyar euro olacağını biz biliyoruz. İşte 2 milyar euroluk lokomotifleri biz yurt dışından almak yerine yurt içinden tedarik etmiş olacağız. Hem cari açık oluşmayacak hem de katma değeri Türkiye'de bırakmış olacağız. Türkiye açısından önemli bir proje. Raylı sistemler açısından önemli bir proje. İnşallah bugün Sayın Cumhurbaşkanımız bu aracı raylara indirmiş olacak. Sertifikasyon testleri başlamış olacak. İnşallah da bu güzel aracın da ismini ilk kez Sayın Cumhurbaşkanımız kamuoyuna ilan edecek. Türkiye yüzyılının nişanelerini biz üretmeye devam edeceğiz. Türkiye yüzyılına koşar adım devam edeceğiz. Ve inşallah bunun gibi nice projeleri de biz vatandaşlarımızın, aziz milletimizin destekleriyle sürdürmeye devam edeceğiz" diye konuştu.
'YURT DIŞINDAN ALDIĞIMIZ ÜRÜNLERİ MİLLİ İMKANLARLA YAPABİLİR HALE GELDİK'
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez de, TÜBİTAK Raylı Ulaşım Teknolojileri Enstitüsü (RUTE) tasarlanan, analiz ve alt sistem üretimleri tamamlanan E5000 ana hat lokomotifinin son derece önemli bir proje olduğunu söyledi. Yıllardır yurt dışından alınan ürünlerin artık Türkiye'de yerli ve milli imkanlarla yapabilir bir hale gelindiğini belirten Bakan Dönmez, "Madencilik tarafında Beylikova'da nadir toprak elementleri keşfini gerçekleştirmiştik geçtiğimiz yıl. Dünyanın ikinci en büyük nadir toprak element rezerviydi. Orada bir pilot tesis kurulma çalışmaları tamamlandı. İnşallah onun açılışını yapacağız. Ardından da şu anda önünde durduğumuz E5000 elektrikli lokomotifin açılışını yapacağız. Hakikaten yoğun bir gayretle, üstün bir başarı elde edilmiş oldu. Başta Sanayi Teknoloji Bakanımıza, Ulaştırma Bakanımıza ve değerli ekiplerine, TÜBİTAK, TCDD Taşımacılık ve TÜRASAŞ yetkililerine de teşekkür ediyoruz. Yıllardır yurt dışından aldığımız ürünleri artık kendi yerli milli imkanlarımızla yapabilir hale geldik. Bu son derece sevindirici. Biz hep enerjide dışa bağımlılığı vurguladık. Bağımsızlık için de elimizden geleni yaptığımızı ifade ettik ama aslında bağımlı olduğumuz başka alanlar da var. Özellikle teknolojik ürünlerde. Teknolojide dışa bağımlılık kırmak için de son dönemde yoğun çaba sarf ediyoruz" dedi.
Bakan Dönmez ve Varank, daha sonra Türkiye'nin ilk yerli elektrikli E5000 ana hat lokomotifini inceleyerek, TÜRASAŞ işçileriyle sohbet etti.
TÜBİTAK RUTE VE TÜRESAŞ GELİŞTİRDİ
TÜBİTAK Raylı Ulaşım Teknolojileri Enstitüsü (RUTE) tasarlanan, analiz ve alt sistem üretimleri tamamlanan E5000, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları'nın (TCDD) ihtiyaçlarına uygun olarak geliştirildi. E5000, modern bir elektrikli ana hat lokomotifi olarak yerli ve milli imkanlarla üretildi. E5000 elektrikli ana hat lokomotifi hem kendi sınıfı hem de Türkiye'nin raylı sistemler serüveni için birçok "En'i ve "İlk'i barındırıyor. E5000, ana hat lokomotifler için yerli olarak tasarlanmış ilk araç gövdesi, ilk boji, ilk tren kontrol ve yönetim sistemine sahip. Ayrıca, raylı araç uygulamaları için yerli olarak tasarlanmış en yüksek güçlü elektrik motoru da E5000'de bulunuyor. Raylı araç uygulamaları için yerli olarak tasarlanmış en yüksek güçlü cer konverteri, cer transformatörü ve yardımcı güç ünitesi de E5000'nin kabiliyetleri arasında yer alıyor.
YÜK VE YOLCU TAŞIYABİLECEK
5 megawatt (MW) gücündeki E5000, Avrupa Birliği Demiryollarında Karşılıklı İşletilebilirlik Teknik Şartnamesi (TSI) sertifikasına sahip olmasıyla dikkat çekiyor. Yük ve yolcu taşımacılığı yapabilecek E5000, 140 km/s hıza sahip yeni nesil bir elektrikli ana hat lokomotif olarak benzerlerinden ayrılıyor. E5000 ile ana hat lokomotiflerinde yer alan Tren Kontrol ve Yönetim Sistemi, Cer Sistemi, Cer Trafosu, Cer Motoru, Cer Konverteri, Cer Kontrol Ünitesi ve Yardımcı Güç Ünitesi gibi kritik alt bileşenler de yerli olarak geliştirilmesi ihracata da kapı aralıyor. E5000 için geliştirilen tüm ana bileşenler ayrı birer ürün olarak ihraç edilebilir kritik teknolojiye sahip olmaları açısından önem taşıyor. Bu ürünler, TCDD Ulaşım A.Ş. bünyesindeki mevcut lokomotiflerde de hem yedek parça hem de modernizasyonları kapsamında kullanılabilecek.
500 LOKOMOTİF ÜRETİLECEK
TÜBİTAK RUTE - TÜRASAŞ iş birliğinde hayata geçen E5000 sayesinde Türkiye, 10 yılda ihtiyaç duyduğu 500 adet lokomotifi üretebilecek. Bu sayede en az 2 milyar euro cari açığın kapatılmasına katkı verecek. Buna ek olarak tasarımları da Türk mühendisler tarafından gerçekleştirilen lokomotif ile kritik sistemlerin bakım ve onarım süreleri çok daha kısa hale gelecek. Bakım ve onarım maliyetleri, oluşturulan ekosistem ile çok daha aza indirgenecek. (DHA)
FOTOĞRAFLI
Kaynak: Demirören Haber Ajansı