Gebelik dönemi kadınlarda gerçekleşen doğal bir süreç olmakla beraber ; gebelik boyunca çeşitli risklerle karşı karşıya kalmak mümkündür. Gerek anne gerek bebek hayatı tehlikeye girebilir. Bu sebeple gebelik gerekirse 9 ay boyunca takibe alınır. Özellikle gebelik takibinde tansiyon, diyabet, aşırı zayıf olma ya da obezite olma risk sebebidir. Çoğul gebeliklerde risk kaynağıdır.
Anne adayı gebelik süresince belirli aralıklarla doktor kontrolünden geçmelidir. Normal bir gebelik 40 hafta boyunca sürdüğünden ilk dönemler ayda bir kez,sonraki dönemlerde iki kez,doğuma yakın dönemlerde de her hafta muayene gereksinimi vardır. Bu dönemlerde anne ya da bebekten kaynaklı riskli durumlar oluşabilir. Düzenli kontroller yapıldığı takdirde risk ortadan kalkar.
Yüksek Riskli Gebeliklerde Faktörler
Anne adayı gebe kalmadan önce de, gebelik esnasında da ya da lohusa döneminde de riskler taşır. Anne yaşı özellikle 35 yaş üstü ise, sağlıksız bir yaşam biçimi varsa, aşırı kilolu ya da zayıf ise, akraba evliliği var ise,annenin geçirdiği kadın hastalıkları ameliyatları var ise,kronik hastalıkları var ise risk daimdir. Aynı şekilde bebekte de risk faktörleri vardır ki bunların başında tarama testlerinde anomalilerin tespiti, kalıtsal hastalıklar, bebeğin suyunun az ya da fazlalığı, bebekte gelişme geriliği dir.
Yüksek riskli gebeliklerin oluşumu anne ya da baba yaşının fazlalığı etkisi iledir. Bir kadın için 35 yaş sonrası risk teşkil ederken, bir erkek için 40 yaş sonrası spermlerinin genetik yapılarının bozulması demektir. Stresli ve ağır işlerde çalışmak hem kadın hem erkek için risk kaynağı olup; yumurta ve spermin kalitesini düşürür. Riskli gebelik gruplarında olan anne adaylarına gebelik öncesinde bazı önlemler alınır. Bunların başında folik asit ve mineral takviyeleri gelir. Hamilelik boyunca da sık kontroller, kan testleri ve tetkikler yapılmalıdır. Gebelik boyunca sigara , alkolden uzak durulmalıdır.
Yüksek Gebelik Riski
- Anne adayını kapsayan riskler
- Onceki gebeliklerden kaynaklı riskler
- Şu anki gebelikteki riskler
- Fetusa ait yaşanan riskler
- Doğuma ait yaşanan riskler
Yüksek riskli gebeliklerin tetkiklerine gelince; öncelikli olarak doktor tarafından gebe kalmadan önce kronik rahatsızlıklar kontrolü yapılır. Testler ve muayeneler sonrasında riskli grupta olduğu tanısı konulursa ayrıntılı ultrason, gerekirse amniyosentez, servikal ölçümler yapılır. Riskli gebelik takibi perinatologlar tarafından yapılır. Doğum süreci ayrıntılı takibe alınır. Olası anomaliler böylelikle kontrol altına alınmış olunur.
Anne Adayına ait Riskler
Anne adayını ilgilendiren risklerin başında yaş gelir. 35 yaş üzeri gebelikler risk taşıdığından kontrol altında tutulur. Özellikle tansiyon yükselmeleri,gebelik şekeri dikkat edilmesi gereken detaylardır. Kilolu anne adaylarında gebelik zehirlenmesi riski vardır. Yaşanan enfeksiyonlar hem anne hem bebek için risktir.
Bebeğe ait riskler
Bebeğin gelişimi en önemli konudur. Çok kilolu olması sorunlara yol açar. Yeterli kilo almaması da sorundur. Yeterli oksijen alamazsa da bebekte sorun yaşanır. Bebeğin içinde bulunduğu sıvının azlığı ya da çokluğu da risk sebebidir.
Riskli gebelik söz konusu ise çok daha yakın ve özellikli takip gereklidir. Böylelikle hem anne hem bebek sağlığı kontrol altında tutulmuş olunur.